درمان ايمپلنت ديجيتال
از دست رفتن دندانها همواره به عنوان يك نقص عضو مهم از سوى جامعه بشرى تلقى شده و انسانها را از گذشته هاى بسيار دور به سوى كشف راه هاى جايگزينى اين دندانها كشانده است .
در سالهاى اخير با گسترش و پيشرفت علم دندانپزشكى روشهاى مختلفى جهت درمان اين مشكل شايع معرفى شد كه هر يك معايب و مشكلات خود را داشتند . پروتز هاى متحرك فاقد ثبات و كارايى لازم در جويدن غذا هستند و باعث تحليل استخوان فك مى شوند و پروتز هاى ثابت متكى بر دندانها نيز علاوه بر وارد كردن آسيب به دندانهاى مجاور داراى محدوديت درمانى و مسايل خاص خود مى باشند .
در اين ميان كشف خاصيت فلز تيتانيم در اتصال به استخوان و سازگارى بافتى موجب گرديد تحول شگرفى در راه جايگزينى دندانهاى از دست رفته در علم دندانپزشكى ايجاد شده و درمانى بسيار كارآمد و كم عارضه در دسترس دندانپزشكان قرار گيرد . اين تحول از زمان آغاز توسط پرفسور برنمارك در اواسط قرن گذشته ميلادى تاكنون دستخوش تغييرات زيادى قرار گرفته و بر اساس مطالعات انجام شده اصلاحات بسيارى در آن انجام گرفته است . در واقع ايمپلنت دندانى را مى توان نقطه عطف پيوند صنعت و تكنولوژى با علم پزشكى دانست .
امروزه درمان ايمپلنت به نقطه اوج شكوفايى خود رسيده تا جايى كه دندانپزشكان مخالف آن نيز در صدد آموزش و يادگيرى اين علم بر آمدند و در سبد خدمات دندانپزشكى جايگاه اين درمان كاملا تحكيم و تثبيت گرديده است .
از مزاياى درمان ايمپلنت مى توان به مستقل بودن از دندانهاى مجاور و عدم آسيب به آنها، حفظ حجم و ارتفاع استخوان فك ، ثبات بسيار مناسب، زيبايى قابل قبول، سازگارى با انساج دهانى، امكان استفاده به عنوان پايه پروتز هاى ثابت و متحرك و ماندگارى بالا اشاره كرد .
امروزه پيش از درمان ايمپلنت به دليل اهميت وجود استخوان به لحاظ كمى و كيفى و همچنين ساختار هاى حياتى مهم مجاور معمولا از راديوگرافى هاى سه بعدى ديجيتال استفاده ميگردد. اين راديوگرافى كه نوعى سى تى اسكن مى باشد در تشخيص ميزان استخوان موجود و كيفيت آن ، جهت قرار گيرى ايمپلنت ، طول و قطر ايمپلنت و همچنين موقعيت دقيق ساختار هاى حياتى مانند عصب فكى و سينوس هاى فكى نقش بسيار مهمى دارد .
تكنولوژى ديجيتال در زندگى روزمره ما كاملا جايگاه خود را پيدا كرده است و در علم دندانپزشكى نيز چند سالى است كه از آن استفاده مى گردد.
از كاربرد هاى بسيار متداول اين تكنولوژى جديد قالب گيرى از فك و دندانها بصورت ديجيتال و استفاده از اسكنر هاى سه بعدى داخل دهانى و يا اسكنر هاى سه بعدى لابراتوارى ميباشد . در اين روشها بافتهاى دندانى مستقيما بصورت سه بعدى و ديجيتال اسكن شده و يا بصورت غير مستقيم قالب گرفته شده از دندانها اسكن ميگردد . نتيجه اين اسكن سه بعدى دستيابى به يك فايل ديجيتال كامپيوترى است كه ميتواند اطلاعات كافى در مورد انساج بيرونى محيط دهان در اختيار كاربر بگذارد .
همانطور كه اشاره شد اطلاعات درونى ( راديوگرافيك) نيز بصورت ديجيتال بوسيله سى تى اسكن در اختيار ما قرار گرفته است .
از اين زمان به بعد قادر خواهيم بود علم ايمپلنتولوژى ديجيتال را به راحتى تعريف كنيم بدين صورت كه دو فايل موجود محصول سى تى اسكن و اسكن سه بعدى با نرم افزارهاى پيشرفته تلفيق شده و تبديل به يك فايل جامع مى شوند . اين فايل شامل كليه اطلاعات مورد نياز دندانپزشك است و او را قادر ميسازد تصويرى سه بعدى از كليه نواحى دهان و فك بيمار در دسترس داشته باشد . با بكار گيرى اين تصوير سه بعدى و استفاده از نرم افزار هاى اختصاصى پروتز پيش بينى شده براى بيمار طراحى شده و ايمپلنت ها بصورت مجازى در فك قرار ميگيرند . بهترين موقعيت ايمپلنت از نظر طول و قطر بر اساس پروتز طراحى شده و استخوان در دسترس انتخاب شده و درمان برنامه ريزى ميگردد .
حال اطلاعات موجود و طرح درمان انجام شده پس از تاييد نهايى از مرحله مجازى به مرحله واقعى منتقل خواهد شد . بدين صورت كه با استفاده از يك پرينتر سه بعدى يك قطعه راهنماى جراحى ساخته ميشود كه مسير طراحى شده را به دقت مشخص ميكند . با قرار دادن اين قطعه راهنماى پرينت شده در داخل دهان دندانپزشك قادر خواهد بود به راحتى ايمپلنت را در همان موقعيت طراحى شده توسط كامپيوتر ، قرار دهد كه بهترين و قابل پيش بينى ترين نتيجه درمانى را به ارمغان خواهد آورد .
در اكثر موارد دقت كار تا جايى است كه كاشت ايمپلنت ها بدون برش جراحى انجام ميشود كه عوارض بعد از كار را به نحو چشمگيرى كاهش ميدهد و بيمار كمترين ميزان درد و التهاب را تجربه خواهد كرد. علاوه بر آن با استفاده از همان اطلاعات ديجيتال ذكر شده پروتز موقت بيمار نيز توسط دستگاه هاى ديجيتال از قبل اماده شده كه در روز جراحى پس از قرار گيرى ايمپلنت به بيمار تحويل ميگردد . بدان معنى كه بيمار در يك جلسه صاحب دندانهاى كار آمدى شده كه هم به لحاظ كارا(
يى و هم در زمينه زيبايى نياز هاى بيمار را تامين مينمايند .
ايمپلنتولوژى ديجيتال در همه بيماران قابل استفاده بوده و بطور حتم نتيجه بسيار دقيق و قابل پيش بينى خواهد داشت . اين تكنيك بخصوص در بيمارانى كه مايل به جايگزينى همزمان تعداد بيشترى از دندانها هستند ، كار را تسهيل كرده و موقعيت ايمپلنتها را نسبت به يكديگر به لحاظ توازى و جهت گيرى ،متناسب تر خواهد نمود . در ساليان اخير ظهور ايمپلنت علم دندانپزشكى را متحول نمود و امروز با تكنولوژى ديجيتال شاهد تحول علم ايمپلنتولوژى هستيم . خوشبختانه همگام با پيشرفت جهانى در اين رشته امكان انجام اين تكنيك درمانى در كشور ما و در شهر و استان ما نيز فراهم است .